ریشه و معنی اسم سام
اسم سام یک نام اصیل فارسی است که در متون کهن ایران، به‌ویژه در شاهنامه فردوسی، جایگاه ویژه‌ای دارد. این نام از زبان پهلوی و فارسی باستان گرفته شده و به معنای آتش، شعله‌ور، بلندمرتبه و قدرتمند است.
در شاهنامه، سام یکی از پهلوانان بزرگ و از فرماندهان نامدار ایران است. او پدر زال و پدربزرگ رستم، اسطوره‌ی بی‌نظیر حماسه‌ی ملی ایران، محسوب می‌شود. سام از خاندان پهلوانان سیستان بود و به عنوان فردی نیرومند، خردمند و وفادار به پادشاهان کیانی شناخته می‌شد.
- در برخی متون، سام به معنای آتش یا سرخی تعبیر شده است که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی شکوه و قدرت باشد.
- در اوستا و متون پهلوی، نام “سام” با صفاتی همچون شجاع، توانمند و جنگاور همراه است.
- در برخی منابع دیگر، سام را به همیشه زنده و جاویدان نیز نسبت داده‌اند.
سام در ادبیات و فرهنگ ایرانی نمادی از قدرت، حفاظت و شجاعت است. نقش او در تربیت زال و حمایت از پادشاهان ایران، او را به یکی از شخصیت‌های مثبت و مؤثر در اسطوره‌ها تبدیل کرده است.
معنی اسم سام در ثبت احوال
بر اساس اطلاعات موجود در منابع مختلف، از جمله وب‌سایت «نام فارسی»، نام «سام» در ثبت احوال ایران به‌عنوان یک نام پسرانه با ریشه‌ی فارسی به ثبت رسیده است. این نام در شاهنامه‌ی فردوسی نیز به‌عنوان نام پدر زال و جد رستم، پهلوانان اسطوره‌ای ایران، ذکر شده است.
همچنین، بر اساس اطلاعات موجود، بیش از ۲۶٬۰۰۰ نفر در ایران با نام «سام» ثبت شده‌اند.
در زبان لاتین و آمریکایی، «سام» به معنای «پسر خورشید» و «پسر درخشان» است. همچنین، در زبان عبری، «سام» نام فرزند ارشد نوح نبی (ع) است که قوم سامی به او منسوب است.
بنابراین، «سام» نامی با ریشه‌های فرهنگی و تاریخی غنی در زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف است که در ثبت احوال ایران نیز به‌عنوان نامی پسرانه با ریشه‌ی فارسی به ثبت رسیده است.
معنی اسم سام در قرآن
اسم سام به‌طور مستقیم در قرآن نیامده است، اما در برخی منابع اسلامی، این نام به سام، فرزند حضرت نوح (ع) نسبت داده شده است.
در روایات اسلامی، سام یکی از پسران حضرت نوح (ع) معرفی شده که به همراه پدرش در کشتی نجات یافت. او جد اقوام سامی (مانند عرب‌ها، بنی‌اسرائیل، و برخی اقوام خاورمیانه) محسوب می‌شود. برخی منابع سام را پسر ارشد نوح (ع) دانسته‌اند و معتقدند که نسل پیامبران بعدی، از جمله حضرت ابراهیم (ع)، از نسل او هستند.
خیر، نام سام به‌طور مستقیم در هیچ آیه‌ای از قرآن ذکر نشده است. اما داستان حضرت نوح (ع) و فرزندانش در سوره‌های هود، مؤمنون و نوح بیان شده است. برخی مفسران اسلامی با استناد به این آیات، از فرزندان نوح یاد کرده‌اند، اما نام سام مستقیماً در قرآن نیامده است.
معنی اسم سام در لغت نامه
-
آتش: در برخی منابع، «سام» به معنای آتش آمده است.
-
بیماری یا ورم: در تعابیری مانند «سرسام» (ورم سر) و «برسام» (ورم سینه)، «سام» به معنای بیماری یا ورم استفاده شده است.
-
رگ‌های زر و سیم در معدن: در برخی متون، «سام» به رگه‌های طلا و نقره در معادن اشاره دارد.
-
نام خاص: «سام» نام یکی از پهلوانان اسطوره‌ای ایران و پدر زال در شاهنامه فردوسی است.
همچنین، در زبان عربی، «سام» به معنای مرگ و در زبان عبری، نام فرزند ارشد حضرت نوح (ع) است.
بنابراین، «سام» واژه‌ای با ریشه‌های گوناگون و معانی متفاوت در زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف است.
اسامی دخترانه مشابه اسم سام
- سونیا – در زبان یونانی، «سونیا» به معنای «خرد و عقل» است و در واقع شکل روسی‌شدهٔ نام «سوفیا» محسوب می‌شود.
- سارینا – نامی فارسی به معنای پاک و خالص.
- ساناز – نامی فارسی به معنای گلی زیبا و خوشبو.
- ساویتا – نامی با ریشه‌ی سانسکریت به معنای خورشید درخشان.
- سانیا – به معنای “سایه روشن درون جنگل” می‌باشد.
- سایه – نامی فارسی که به معنای پناه و امنیت است.
- سامیه – نامی عربی به معنای بلندمرتبه و والا که از لحاظ آوایی مشابه سام است.
- سلما – نامی عربی به معنای دختر سالم و بی‌گزند.
- سارا – نامی با ریشه‌ی عبری و فارسی به معنای شاهزاده، پاک و خالص.
- سیمین – نامی فارسی به معنای نقره‌ای، درخشان و زیبا.
اسامی پسرانه مشابه اسم سام
- سامان – نامی فارسی به معنای نظم، ترتیب و رفاه.
- سامیار – نامی فارسی به معنای یار و همراه آتشین، نگهبان آتش.
- سامی – نامی عربی و عبری به معنای بلندمرتبه و رفیع‌الشأن.
- سوئن – این نام از واژهٔ قدیمی نورس «Sveinn» به معنای «جوان» یا «جوانمرد» گرفته شده است.
- سپهر – نام «سپهر» یک اسم پسرانه با ریشه فارسی است که به معنای «آسمان» و «فلک» می‌باشد.
- سهند – نام سهند یک نام فارسی پسرانه است که برگرفته از کوه سهند، یکی از کوه‌های مشهور و آتشفشانی خاموش در استان آذربایجان شرقی ایران است.
- ساتیار – به معنای کسی که به دنبال حقیقت است
- سهراب – نامی فارسی و اسطوره‌ای به معنای درخشان مانند سرخ‌رنگی آب.
- سارو – معنی اسم سارو نام پرنده‌ای سیاه‌رنگ در هندوستان است که مانند طوطی سخن‌گو می‌باشد.
- سروش – نامی فارسی به معنای فرشته‌ی پیام‌رسان و الهام‌بخش.
